Doek valt voor Hedwigepolder, maar er komt geen duurzaam natuurherstel

De Hedwigepolder slibt in 20 jaar vol.


Donderdag 13 november 2014

De Raad van State doet een aantal interessante uitspraken over de Hedwigepolder. In dit artikel wordt het commentaar van vandaag van de PZC besproken, omdat ze de essentie van de uitspraak negeert. De paginabrede kop in de PZC van vandaag is terecht: De Raad van State heeft gesproken, het doek voor de Hertogin Hedwigepolder is gevallen. Helaas, maar de uitspraak is niet zoals de PZC schrijft.

Het commentaar in de PZC is typisch zoals de PZC altijd over de Hedwige geschreven heeft. De Raad van State maakt helemaal geen korte metten met de Hedwigepolder, in tegendeel, de Raad en zijn deskundige adviseurs, de StAB, erkennen het belangrijkste bezwaar! Bij een Rijksinpassingsplan impliceert dat nog niet dat het plan niet doorgaat. Het bevoegd gezag wordt in de gelegenheid gesteld zijn motivatie opnieuw te formuleren of de plannen aan te passen. 'Repareren', wordt dat vaak genoemd.


Cyclische successie

Cyclische successie, het opbouwen en weer eroderen of afkalven van schorren, is één van de belangrijkste kenmerk van een gezond dynamisch estuarium.
Door bezwaarmakers en verweerders is hierover uitgebreid geargumenteerd en in de hoorzitting gediscussieerd. Het intussen beruchte rapport van Svašek Hydraulics over de veel snellere opslibbing van de Hedwigepolder was een belangrijk argument van de eigenaar, de heer Gerry de Cloedt, om niet te ontpolderen. (De PZC negeert dit volledig) Immers na 20 jaar zal de Hedwigepolder door lineaire successie al volgeslibt zijn tot boven het gemiddelde hoogwaterniveau. In wezen wordt de Hedwigepolder na ontpolderen al vrij gauw als het Land van Seaftinghe. Het grootste brakwater schorrengebied van Europa wordt nog groter. Fijn voor degenden die dat belangrijk vinden.

In de Hedwigepolder vindt dus lineaire successie plaats. De polder slibt vol en dat is dan het natuurherstel. De Raad van State heeft vastgesteld dat partijen het er over eens zijn dat in de Hedwigepolder voor een groot deel sprake zal zijn van lineaire successie. Maar, omdat in de ontwikkelingsschets en het Rijksinpassingsplan nauwelijks iets vastgelegd is t.a.v. de doelstellingen betreffende opslibbing konden de provincie en het Rijk weg komen met de stelling dat zolang de Hedwigepolder 5 keer per jaar overstroomt er nog steeds sprake is van estuariene natuur. Vandaar dat de conclusie van de Afdeling van de Raad van State t.a.v. opslibbing is: "Verweerders hebben zich in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat onzekerheid over het precieze tempo waarin de verschillende habitattypen zich zullen ontwikkelen niet afdoet aan de omstandigheid dat een bijdrage zal worden geleverd aan de uitbreidingsdoelstellingen voor alle betrokken habitattypen. Het betoog faalt."

De Raad van State heeft geconcludeerd dat de Hedwigepolder een bijdrage levert aan de habitattypen van het estuarium. Belangrijk in de discussie was dat niet alleen habitat estuaria, H1130, maar ook de habitat schorren, H 1330A, volgens de doelstellingen moet uitbreiden. Zo voldoet volgens de uitspraak van de Raad van State ontpolderen van de Hedwigepolder aan de doelstellingen. Hoeveel die bijdrage is en of het zinvol is, is niet aan de Raad van State. In werkelijkheid is het zo dat het Land van Seaftinge uitgebreid wordt in plaats van dat er iets aan de dynamiek (cyclische successie) van het Schelde-estuarium gedaan wordt.
Het zijn de doelstellingen in Natura 2000 die de tegenstanders van ontpolderen hier de das omdoen.


Terechtwijzing van de politiek?

Het heldere oordeel van de Raad van State is volgens de PZC indirect een verwijt aan de Tweede Kamer. Dit is een onjuiste constatering. Het dossier is complex en de afwegingen zijn niet eenvoudig. Te meer daar de PZC negeert dat ontpolderen afgedwongen is door de natuurorganisaties. Lees de toespraak van Van Mierloo van de ZMF uit 2005 nog maar eens. Daarom zijn zo veel Zeeuwen tegen ontpolderen en kon de Tweede Kamer niet eenvoudig voor dit soort natuurherstel besluiten.
Een ander verwijt aan de Tweede Kamer is reëeler. Aan de ene kant was de meerderheid van de Tweede Kamer voor vrijwillige grondverwerving, maar aan de andere kant heeft de Tweede Kamer zonder discussie de rijksprojectenprocedure en onteigening voor natuurherstel in de Westerschelde snel goedgekeurd. Als het betreffende kamerstuk naar de Tweede Kamer gehaald was, zouden Zeeuwen massaal met bussen naar Den Haag gekomen zijn. Dát ze niet over het onteigeningsbesluit hebben willen discussieren is de Tweede Kamer te verwijten.
En de Staten van Zeeland en gemeenten is te verwijten dat, alhoewel ze tegen de plannen waren, ze voor een bord linzenmoes, zoals Andries Jumelet (CU) het noemde, instemden met het natuurherstel van de Westerschelde.


Van 'ruimte voor de rivier' naar 'ruimte voor de natuur'

In de uitspraak van de Raad van State komt 'ruimte voor de rivier' niet voor maar wel 'ruimte voor de natuur'. Dat verbaast ons. Want dat is duidelijk de doelpalen verzetten zoals de advocaat van Gerry De Cloedt het noemde. In de Ontwikkelingsschets 2010 komt de kreet 'ruimte voor de natuur' niet voor. 'Ruimte voor de rivier' wordt een leidend principe genoemd, waar we veel tegen geageerd hebben omdat ruimte in een zeearm als de Westerschelde 'ruimte voor de zee' betekent.

We gaan onderzoeken waar die verandering van basistekst uit de Ontwikkelingsschets 2010 vandaan komt. De betreffende alinea in de uitspraak van de Raad van State:

4.1. Verweerders hebben uiteengezet, dat blijkens een aantal passages van de Ontwikkelingsschets 2010 en het inpassingsplan, het uitgangspunt voor het project natuurlijkheid is met als leidend principe het creëren van ruimte voor de natuur. Zoals uit het vorenstaande volgt is de doelstelling van het plan gericht op de ontwikkeling van estuariene natuur. Met het inpassingsplan wordt niet beoogd de natuurlijke kenmerken die het gebied in het verleden had, te herstellen. In het aangevoerde ziet de Afdeling dan ook geen grond voor het oordeel dat de doelstelling van het inpassingsplan niet zal worden bereikt.

.

Retour Startpagina
Retour Krantenartikelen
Retour Ikmaakmezorgen-artikelen